31 juli 2017

Eilandhoppen

Als we het over de Tweede Wereldoorlog hebben, dan denken we vooral aan wat zich tussen 1939 en 1945 hier in Europa heeft afgespeeld. Aan de andere kant van de wereld vond een even intense strijd en verzameling gruwelijkheden plaats, waar ik eigenlijk niet al te veel van afwist. In het Nederlands zijn er geen standaardwerken verschenen die een goed overzicht bieden van de oorlog die de Japanners ontketenden - behalve dan wat er in Nederlands-IndiĆ« gebeurde. In 1981 verscheen een eendelig boek van John Costello dat nog steeds als een referentiewerk wordt beschouwd. The Pacific War 1941-1945 is een bijna 700 dichtbedrukte pagina's dik overzicht van de belangrijkste wapenfeiten. De Japanners hielden al in de jaren dertig gruwelijk huis in China, maar pas in 1940/1941 nam de oorlogszuchtige houding van Japan flink toe. Over de precieze redenen (expansiedrift, olie?) geeft dit boek te weinig inzicht; het is teveel vanuit Amerikaans perspectief geschreven. In de tijd van schrijven was er waarschijnlijk nog te weinig materiaal over de Japanse motieven beschikbaar. Maar goed, dit boek zet alle gebeurtenissen helder op een rij. De aanloop, Pearl Harbour, de zeeslagen, de strijd in China, Birma, MaleisiĆ«, Singapore en de Filippijnen etc: de Japanners overklasten hun vijanden aanvankelijk met groot gemak. Pas na de slag van Midway konden de Amerikanen eilandje voor eilandje terugveroveren, en bommenwerpers op vliegafstand van Japan stationeren. Uiteindelijk raakten de Japanse oorlogsmachinerie door zijn hulpbronnen heen, maar het boek laat de vraag onbeantwoord hoe lang de Japanners het nog volgehouden zouden hebben als de atoombommen op Hirosjima en Nagasaki niet waren afgeworpen. Met name de Japanse beweegredenen en de krachten binnen de regering blijven schimmig - op zoek dus naar een goed boek daarover. Maar als eerste overzicht van die enorme oorlog aan de andere kant van de wereldbol biedt dit boek van John Costello een schat aan wetenswaardigheden.
Meer Leeslog in eerdere maanden - zie de 'archives' in de rechterkolom.