Snijdend

De stationsboekhandels liggen vol met stapels boeken waarop de DWDD-stickers en andere, vergelijkbare vijfsterren-aanprijzingen je om de oren vliegen. Kwantiteit nivelleert, dus ik hecht er geen waarde (meer) aan. Maar goed, je gaat naar de opera, ontmoet er tijdens de pauze oude bekenden en die staan in koor te oreren dat je Een klein leven toch echt moet lezen. O ja, dat boek tussen al die andere in de stationsboekhandel. Enfin, een niet te missen cultroman van de Amerikaanse Hanya Yanagihara, 750 pagina's dik. Ik deed er een maand over, en las zelden zo'n pakkende roman. En nee, niet vanwege het verhaal. Dat is op zich al aangrijpend, maar daar zijn er vele van. Vier vrienden in Manhattan, gevolgd vanaf hun twintigste tot zo ongeveer hun vijftigste. Ze ontwikkelen zich van arm student tot geslaagd kunstenaar, advocaat, architect en acteur. En in tegenstelling tot dit ogenschijnlijk succesverhaal wordt het steeds gruwelijker, eenzamer en snijdender. Maar dat is niet wat dit boek - voor mij - zo geweldig maakt. Het is met name de onuitputtelijke zwierige en alles aan elkaar verbindende levensinzichten die Yanagihara over de pagina's uitstrooit. Yanagihara bedwelmt met haar grandioze volzinnen waarin ze uitlegt, verklaart, interpreteert en bevraagt. Ik kan me voorstellen dat dit niet ieders kopje thee is; wanneer het je louter om het verhaal gaat, duurt dit boek veel te lang en kun je je ergeren aan al die verklaringen en nuanceringen. Maar voor mij vormen die nu juist de kracht van het boek. Soms was ik na het lezen van tien pagina's uitgeput: zoveel krijg je te verstouwen. Verbazingwekkend! Het verhaal is niet volledig evenwichtig. De tijd waarin het speelt klopt niet helemaal volgens mij, en de afloop kwam mij iets te gekunsteld voor. Maar ik vergeef het Yanagihara: de welhaast Proustiaanse detaillering maakt dit boek een bedwelmende leeservaring, zoals ik al heel lang niet meer heb meegemaakt.