Onvoltooide?

Op de dag dat bekend werd dat de rechter het verschijnen van het derde deel van de Reve-biografie van Nop Maas tegenhield, las ik het tweede deel uit. Over Gerard Reve. Kroniek van een schuldig leven. De 'rampjaren' 1962 - 1975 deed ik alles bij elkaar een maand of vier. Aanvankelijk schoot het weinig op, maar nu ik sinds kort voor werk lange treinreizen moet maken vloog ik in twee weken door zo'n 500 bladzijden heen. Voor het beschrijven van 14 jaar van Reve's leven heeft Nop Maas ruim 800 bladzijden nodig: het illustreert de gedetailleerdheid van dit boek. Maas beschrijft werkelijk alles, en soms is dat teveel van het goede. Een voordeel is dat jezelf conclusies kunt trekken over Reve en al diegenen met wie hij te maken heeft. Maas onthoudt zich meestal van een eigen mening, interpreteert relatief weinig. Hij heeft vooral al zijn bronnen geordend, gerubriceerd en op volgorde gelegd, en zodoende kwam hij tot een chronologisch verhaal. Het boek zou onmetelijk saai zijn geweest ware het niet dat Maas veel citeert uit niet eerder of in onvindbare media gepubliceerde documenten van Reve zelf. Net als bij het eerste deel van de Reve-biografie steelt Reve zelf de show in dit boek. Wachten op een trein las ik onderstaande bespreking van De walgvogel van Jan Wolkers, en mijn geschater zette bijna alle seinen op rood. Wij menen zonder stoutmoedig te worden te kunnen voorspellen, dat Ans Wolkers een groot braakboek, wellicht het braakboek van deze eeuw gecreëerd heeft. Er wordt gespuugd, gevomeerd, gebraakt, overgegeven en soms zelfs gekotst in waarlijk àlle standen. Wij noemen: op de grond, op de vensterbank, op het privaat, in struikgewas en op het uniform. En altijd vindt de vindingrijke auteur wel een aanleiding zo niet een reden om zijn weergaloze peristaltiek in omgekeerde richting in beweging te zetten. Meer hoef je dan even niet.

Het laatste deel van de biografie zal ooit wel verschijnen, na de dood van Schafthuizen waarschijnlijk. Eerst gewoon maar alles van Reve herlezen.